Vì sao trên lốp xe cao su phải có những hoa văn lồi lõm không bằng phẳng?

Những loại xe hiện đại như ô tô tải to, ô tô du lịch, ô tô chở khách, xe điện bánh lốp, xe đạp và máy kéo bánh lốp v.v ... đều có lốp bằng cao su. Nếu để ý một chút bạn sẽ thấy trên các lốp xe đó đều có những hoa văn lồi lõm không bằng phẳng khác nhau. Làm như vậy là để cho đẹp mắt à? Rõ ràng là không phải. Làm như vậy là để tăng thêm lực ma sát giữa lốp xe và mặt đất tránh cho xe không bị trượt (patinê) trên đường. Ví dụ chúng ta đi một đôi giầy thể thao đã mài nhẵn đế, trên đường đã đóng băng thì rất dễ bị ngã. Đó là vì lực ma sát giữa đế giầy và mặt đất quá nhỏ, rất khó cất bước.

Hoa văn của bánh xe ra đời vào khoảng năm 1892. Lúc ban đầu hoa văn bánh xe vô cùng đơn giản chỉ có mấy rãnh thẳng. Sau này do tải trọng và tốc độ xe ngày một nâng cao và sự cải tiến mặt đường, hoa văn bánh xe mới từng bước đa dạng, phức tạp.

Hình thức hoa văn bánh xe bây giờ rất nhiều, theo thói quen người ta chia chúng làm 3 loại lớn: hoa văn thông dụng, có tính việt dã cao và kiểu liên hợp. Còn về hình dạng hình học của chúng đại thể có 5 loại: đường thẳng hướng dọc, đường thẳng hướng ngang, đường nghiêng, hình miếng và kiểu hỗn hợp. Hoa văn thông dụng là loại được sử dụng sớm nhất và phổ biến nhất. Ví dụ trên lốp ôtô chở khách thường thấy có hoa văn đường thẳng hướng dọc và hình bánh xe răng cưa, chúng có thể khử âm thanh nên còn được gọi là hoa văn triệt âm. Hoa văn việt dã cao chuyên dùng cho các loại xe chạy trên đồng ruộng hoặc đường gồ ghề thì có đường gờ to có rãnh hoa văn vừa rộng vừa sâu khi chạy không bị kẹp đá, dính đất và patinê, chúng đặc biệt thích hợp cho các loại máy kéo, ôtô cần trục có yêu cầu lực kéo và lực bám đất cao. Lốp xe có hoa văn kiểu liên hợp vừa có thể đi được trên những mặt đường cứng có nhiều đá sỏi vừa cũng có thể đi được trên những mặt đường tơi sụt, có bùn và băng tuyết. ở những nơi có địa hình phức tạp, chất lượng mặt đường kém, loại lốp có hoa văn kiểu liên hợp có giá trị sử dụng đặc biệt.

School@net

Posted in: Câu hỏi vì sao,Vật lý